Besin
Takviyeleri
İlacınız besininiz,besininiz ilacınız olsun demiş
Hipokrat… Dengeli ve düzenli beslenme alışkanlığını hayatınızın tümüne
yansıtmadıktan sonra vitamin veya mineral eksikleriniz olacaktır.Meyve ve
sebzeyi taze, zamanında,kendi vücudunuzun
ihtiyaçlarına uygun porsiyonda tüketmek eksikleri önlemek için önemlidir.Emilim
bozuklukları(İrritabl Bağırsak Sendromu(hassas bağırsak sendromu),Çölyak,Laktoz
İntoleransı..vb.)veya ilaç etkileşimleri sebebiyle vitamin veya minerallerden
istediğimiz yararı göremeyebiliriz.Besin takviyelerinin de kullanım zamanı,dozu
çok önemlidir.Yemeklerden önce-sonra veya yemekle birlikte alınacağı konusunda
doğru bilgi edinmek vitamin veya minerallerden daha çok verim almanızı
sağlayacaktır.İlaç-ilaç etkileşimleri olduğu gibi besin-ilaç etkileşimleri de
olduğu için doktorunuz veya beslenme uzmanınız önermediği müddetçe besin
takviyesi kullanmayınız.Emilim bozuklukları veya kan tahlilinde eksikliğin görülme
durumunda yaş,cinsiyet farklılıklarına göre doktorunuzun uygun gördüğü besin
takviyelerini önerdiği dozlarda tüketmenizi öneririz.
En
sık kullanılan besin takviyeleri;
·
Omega
3(EPA-DHA) : Halk arasında balık yağı olarak
bilinir.Beyin gelişimi,sinir sistemi için özellikle psikolojik hastalıkların
tedavisinde kullanılır.Haftada en az 2 kez balık tüketmek omega 3 eksikliğinden
vücudu koruyacaktır.Takviyelerden çok semizotu,balık,ceviz gibi besinlerle vücudu
desteklemelisiniz.
·
D
vitamini : Yağda eriyen vitaminlerdendir.Kemik
sağlığı için vazgeçilmezler arasındadır.Kalsiyumla birlikte alımı emilimi
arttırır.D vitamini vücuda besinler yardımı ile provitamin d şeklinde alınır. Besinlerle aldığımız d vitamini kaynakları :Karaciğer, balık,
balık yağı, yumurta, tereyağı, peynir, mantar,süt.Güneş ışınları etkisiyle deri d vitamini
sentezler.Günümüzde en yaygın vitamin eksikleri arasında gelir.
·
B12
vitamini : Suda eriyen vitaminlerdendir.Demirin ve
folik asidin etkinliğini artırır.Doğal olarak yeşil yapraklı sebzeler ve
kırmızı ette bulunur.Kronik yorgunluk,depresyon,sindirim ve emilim
bozukluklarında takviye olarak verilebilir.
·
B9
vitamini (Folik asit) : Suya çözünen vitamindir.Doğal
besinlerde bulunan şekli folat,ilaçlar ve işlenmiş besinlerde bulunan hali ise
folik asittir.Kan hücrelerinin,hücrenin yapı taşının (sinir hücreleri)oluşumu
gelişiminde önemli role sahiptir. Bu sebeple gebeliği düşünen kadınların
gebelikten 3 ay önce kullanmaya başlaması ve gebeliğin 6. Ayına kadar düzenli
kullanması gereken besin takviyelerinden biridir.
·
C
vitamini : Suda çözünen vitaminlerdendir.Bu sebeple
vücutta depo edilmez.Günlük olarak tüketilmesi gerekir.Fazlası idrarla atılır.
C vitaminin doğal kaynakları; koyu yeşil yapraklı
sebzeler,biber,turunçgiller(portakal,mandalina..),çilek’dir.
·
Multivitaminler
: Bağışıklık
sisteminizi destekleyerek ,günlük koşuşturmaca içinde eksik olabilecek
vitaminlerin bir arada bulunduğu formlardır.Bir ay kullanıp bir ay ara vermek
doğru olanıdır.
·
Kalsiyum:
Kemik sağlığı,sinir sistemi ve kas sistemi için gerekli minerallerdendir.Kalsiyum
kaynakları süt ve süt ürünleridir.
·
Demir
: Kansızlık
şikayeti ile takviyesi önerilir.Aşırı halsizlik,dilde kızarıklık,nefes darlığı
eksikliğinin belirtileri olabilir.Kırmızı et,balık,yumurta,ciğer,kuru erik,bezelye,fasulye,pekmez,ıspanak,kabak,domates
püresi veya salçası kaynaklarıdır.
·
Magnezyum:
Kas
sisteminin güçlenmesinde en az kalsiyum kadar önemli yere sahiptir.Sinir
sisteminin de çalışmasında önemlidir.Emilim bozuklukları rahatsızlığı
yaşayanlarda,sıcak havalarda terle kaybettiğimiz minerallerden olduğu için çok
terleyenlerde eksikliği görülebilir.Kurubaklagiller,kuruyemişler,meyveler(incir,hurma
ve muz..vb.),sebzeler (ıspanak,roka,pazı.. vb.)doğal kaynaklarıdır.
·
Çinko
: Çinko; hücre metabolizması, protein üretimi,
yaraların iyileşmesi, DNA oluşumu ve güçlü bağışıklık sistemi için temel bir
mineraldir. Çinko en çok kırmızı et ve deniz ürünlerinde
bulunmakla birlikte badem, fıstık gibi kuruyemişler, nohut fasulye gibi
sebzeler çinko ihtiyacını karşılamaya yetecek kadar çinko içermektedir.Saç
dökülmelerinde,alkol kullananlarda,demir takviyesi alanlarda,vejetaryenlarda,hamile
ve emzikli kadınlarda takviye olarak verilebilir.